Samulski powrócił do Pleszewa
Seweryn Samulski – działacz gospodarczy i społeczny, który rozbudował i prowadził dzisiejszą firmę FAMOT Pleszew, powrócił do naszego miasta w dwóch postaciach: prochy jego oraz żony spoczęły na cmentarzu przy kościele p.w. Św. Floriana, a jego imię od teraz oficjalnie będzie nosiła jedna z pleszewskich ulic.
Starania, by prochy Seweryna Samulskiego i jego żony Michaliny spoczęły w rodzinnych grobowcu Jezierskich (rodziców Samulskiej) w Pleszewie podjęte zostały kilka lat temu. Proces ekshumacji przeprowadziła pleszewska firma pogrzebowa Gerarda i Pawła Wawroskich, a nadzorowało go pleszewskie Muzeum Regionalne.
W poniedziałek 15 września prochy Państwa Samulskich zostały pochowane na cmentarzu przy parafii p.w. Św. Floriana w Pleszewie. Mszę pogrzebową odprawił ks. kanonik Tadeusz Pietrzak – proboszcz parafii, który przybliżył życiorys zasłużonego przedsiębiorcy i społecznika. W pochówku uczestniczyły także władze miasta i gminy – burmistrz Marian Adamek oraz jego zastępcy: Arkadiusz Ptak i Andrzej Jędruszek. W tej wyjątkowej chwili uczestniczyła także rodzina Samulskich. – U nas w domu też wisi portret Seweryna Samulskiego. Jesteśmy bardzo dumni, że mamy takiego potomka – powiedziała nad grobem wnuczka siostry Seweryna Samulskiego Dorota Makowska, która obecnie mieszka w Warszawie. Kilka słów i podziękowań wygłosił także prawnuk Ignacego Jezierskiego – Stanisław Szymański, autor książki o założycielu dzisiejszego FAMOT-u pt. „Ignacy Jezierski – pleszewianin z wyboru”, która jest świadectwem życia i działalności także Seweryna Samulskiego.
Pochówek Samulskiego i jego żony Michaliny poprzedził uroczystość nadania imienia jednaj z pleszewskich ulic. Droga dojazdowa do siedziby FAMOT Pleszew łąćząca firmę z ul. Piaskową oficjalnie została nazwana ulicą Samulskiego. W obecności licznych gości wstęgę przecinali prezes zarządu spółki Zbigniew Nadstawski, burmistrz Marian Adamek, Przewodniczący Rady Miejskiej Olgierd Wajsnis oraz potomkowie Samulskich i Jezierskich – Dorota Makowska i Stanisław Szymański. Droga kosztowała ok. 1 mln zł, a jej budowa została sfinansowana przez FAMOT.
Po uroczystości prezes Nadstawski osobiście oprowadził gości po firmie. Można było także obejrzeć fotograficzną wystawę o Samulskim i dziejach firmy przygotowaną przez Muzeum Regionalne w Pleszewie.
Tego dnia uhonorowano także największą fabrykę w Pleszewie, która dziś zatrudnia ok. 400 osób. Jedna z dróg dojazdowych, która powstała podczas rozbudowy zakładu w 2007 r., otrzymała nazwę Famotu.
foto: Z.Musielak-Rybak “Gazeta Pleszewska”
Życiorys Seweryna Samulskiego
Urodził się 14 grudnia 1866 r. w Kaniewie k. Koźmina jako syn Franciszka i Seweryny z Pietrzyńskich. W latach 1882-1886 praktykował w fabryce maszyn rolniczych Greczmiela w Dobrzycy. W 1892 r. ukończył Technische Staatslehranstalten – Werkmeisterschule w Chemnitz w Saksonii. Należał do Zjednoczenia Młodzieży Polskiej w Genewie i Towarzystwa „Jedność“ w Chemnitz, a w latach 1893-1894 był prezesem Towarzystwa Przemysłowców w Dreźnie.
W 1893 r. Samulski powrócił do kraju i objął kierownictwo warsztatów fabryki H. Cegielski w Poznaniu. W 1895 r. ożenił się z Michaliną Jezierską, córką właściciela niewielkiego zakładu przemysłowego w Pleszewie, z którą nie miał dzieci. W październiku 1897 r. rozpoczął pracę jako wspólnik teścia w Fabryce Maszyn i Narzędzi Rolniczych J. Jezierski w Pleszewie. Później firmę tę rozbudował i kierował nią pod nazwą S. Samulski i Spółka. Fabryka prowadzona przez Samulskiego systematycznie się rozwijała. Napędzająca maszyny i urządzenia fabryczne lokomobila zastąpiona została przez maszynę parową zasilaną z własnej kotłowni. Zwiększała się także produkcja, a zakres działania fabryki rozszerzał się o nowe produkty i usługi. Samulski zajmował się nie tylko sprawami produkcyjnymi, dbał również o załogę fabryki, która w 1910 r. liczyła już ok. 100 osób. Uważał, że właściciele ze swymi pracownikami powinni wspierać się wzajemnie i tworzyć zaprzyjaźnioną, szanującą się rodzinę. Znakomitymi, śmiałymi, ale przemyślanymi pomysłami, umiejętnością przekonywania, wielką pracowitością i konsekwencją działania zjednywał sobie ludzi, budził ich zaufanie i szacunek.
Wraz z Franciszkiem Gdeczykiem i Stanisławem Mockiem wszedł w skład Zarządu (jako prezes) czuwającego na organizacją i przebiegiem Wystawy Przemysłowej w Pleszewie 1912 r., która była ważnym wydarzeniem ekonomicznym w skali całego kraju. W wystawie wzięło udział 138 firm, które zgrupowano w działach: spożywczym, odzieżowym, przemysłu metalurgicznego, przemysłu drzewnego i powoźnictwa, mieszkań, przemysłu skórnego, przemysłu graficznego i wydawnictw, przemysłu chemiczno-kosmetycznego, przemysłu ceramicznego i kamieniarskiego, ogrodnictwa i warzywnictwa, sekcji maszyn rolniczych Związku Fabrykantów i rozmaitości. Wydano także obszerny „Przewodnik po Wystawie Przemysłowej w Pleszewie od 15 sierpnia do 8 września 1912 r.” zawierający wszechstronne informacje dotyczące samej wystawy. Wystawa okazała się świetnie zorganizowaną imprezą i przyniosła zasłużone uznanie nie tylko dla miasta, ale także dla samego Samulskiego. Jeden z współtwórców wystawy, pleszewski proboszcz ks. Kazimierz Niesiołowski w książce pt. „Szkice i sylwetki z przeszłości Pleszewa” wyraził podziw dla talentu organizacyjnego Seweryna Samulskiego i z naciskiem podkreślał, że sukces organizacyjny wystawy był w głównej mierze jego zasługą.
W roku 1914 Samulski został dyrektorem Zakładów H. Cegielski – Spółka Akcyjna, w roku 1924 członkiem rady nadzorczej i w 1929 r. prezesem tejże rady (do 1935). Wraz z rodziną opuścił więc Pleszew i na stałe przeniósł się do Poznania. Pleszewianie bardzo żałowali tego, że Samulski opuszcza ich miasto. Aby wyrazić swoje wielkie uznanie dla jego osoby i poczynań, zorganizowali specjalną pożegnalną uroczystość, w której wzięli udział przedstawiciele wszystkich zrzeszeń Pleszewa.
Seweryn Samulski należał do pionierów emancypacji gospodarczej społeczeństwa polskiego pod zaborem pruskim. 14 września 1910 r. założył wraz z ks. Piotrem Wawrzyniakiem Związek Fabrykantów na Rzeszę Niemiecką z siedzibą w Poznaniu. W 1914 r. przygotował wystawę wyrobów swojskich w Poznaniu, której nie otwarto z powodu wojny, ale jej dorobek wykorzystano później przy zorganizowaniu Międzynarodowych Targów Poznańskich. Był inspiratorem założenia pism: „Kupiec”, „Fabrykant” i „Kalendarz Przemysłowy”, a także współzałożycielem Wielkopolskiej Papierni SA, „Galwanii” w Bydgoszczy, Fabryki Konserw Warzywnych – Braci Radomskich w Pleszewie i Spółki Akcyjnej Budowlanej „Sab” w Gdańsku. W latach 1918-1919 był komisarzem Izby Przemysłowo-Handlowej w Poznaniu. W latach 1921-1922 zajmował stanowisko dyrektora Departamentu Przemysłu i Handlu w Ministerstwie byłej Dzielnicy Pruskiej i przeprowadził jego likwidację. W roku 1926 został powołany do Komitetu Doradczego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu.
Samulski zasiadał w radach nadzorczych 11 spółek. Od 1930 r. pełnił funkcję kuratora Wyższej Szkoły Handlowej w Poznaniu. Położył duże zasługi w organizowaniu Powszechnej Wystawy Krajowej (PWK) w 1929 r. W 1930 r. zasiadał w Radzie Głównej Międzynarodowej Wystawy Komunikacyjnej i Turystycznej w Poznaniu, a także został wybrany na prezesa Izby Przemysłowo-Handlowej w Poznaniu. 11 marca 1931 r. zorganizował zebranie posłów i senatorów z Poznania i przedstawicieli władz i instytucji gospodarczych Wielkopolski i Pomorza, w celu walki z kryzysem w województwach zachodnich. W wyniku tego zebrania opracowano memoriał pt. „Postulaty gospodarcze Wielkopolski i Pomorza na tle kryzysu 1931”, wręczony m.in. ministrowi przemysłu i handlu Ferdynandowi Zarzyckiemu.
Był członkiem licznych towarzystw i organizacji społecznych m.in. wchodził w skład zarządu „Sokoła” w Poznaniu, a od 1930 r. pełnił funkcję wiceprezesa „Caritasu” na terenie archidiecezji gnieźnieńsko-poznańskiej. Od 1926 r. był członkiem zarządu Komitetu Obrony Państwa, organizacji utworzonej w Poznaniu dla przeciwdziałania przewrotowi dokonanemu przez Józefa Piłsudskiego. W latach 1926-1929 wchodził w skład Wielkiej Rady Obozu Wielkiej Polski powołanej przez Romana Dmowskiego. Ponadto był skarbnikiem w Towarzystwie Pomocy Naukowych im. Karola Marcinkowskiego. W roku 1929 stanął na czele spółdzielni budowlanej „Dom Własny”, która budowała osiedle przy ul. Warszawskiej w Poznaniu.
W licznych publikacjach Samulski głosił potrzebę oszczędności i samowystarczalności Polski. Był autorem m.in. takich publikacji jak: „Wyniki naszej polityki gospodarczej w roku 1925 i środki naprawy”, „Kilka uwag o produkcji rolnej w Polsce”, „Samowystarczalność Polski” czy „Popierajmy przemysł krajowy”. Ponadto wraz z Edmundem Piechockim i Borysem Rzepeckim opracował „Dział Przemysłowy na Powszechnej Wystawie Krajowej”. Od roku 1924 był konsulem honorowym Danii w Poznaniu na Wielkopolskę i Pomorze. Został odznaczony Komandorią z Gwiazdą Orderu Polonia Restituta i Krzyżem Oficerskim Francuskiej Legii Honorowej.
Zmarł 27 października 1935 r. w Poznaniu.
